वाराणसी. वाराणसीचा प्रसिद्ध बनारसी पान आणि लंगडा आंबा नुकताच भौगोलिक मानांकन (GI) यादीत दाखल झाला आहे. 31 मार्च रोजी जीआय रजिस्ट्री, चेन्नई द्वारे तब्बल 33 उत्पादनांना जीआय प्रमाणपत्र देण्यात आले. त्यापैकी 10 युपीचे असून त्यात वाराणसीतील दोघांचा समावेश आहे. बनारसी पान आणि लंगडा आंबा शिवाय, या प्रदेशातील आणखी दोन उत्पादने, रामनगर भांता (वांगी) आणि चंदौसीची आदमचिनी चावल (तांदूळ) यांनाही जीआय टॅग देण्यात आले. पण तुम्हाला प्रश्न पडला असेल की हा जीआय टॅग आहे तरी काय?भौगोलिक मानांकन दिला जातो म्हणजे नक्की काय होते? तुमच्या मनातील प्रश्नांची आम्ही येथे उत्तर देणार आहोत. चला जाणून घेऊ या सविस्तर

जीआय टॅग काय आहे?

WIPO या वर्ल्ड इंटरलॅक्चुअल प्रॉपर्टी ऑर्गनाइजेशननुसार, जीआय टॅग एक प्रकारचा लेबल आहे जो कोणत्याही उत्पादानाच्या भौगोलिक ओळखीच्या रूपात दिला जातो. वस्तूंचे भौगोलिक मानांकन 1999 मध्ये नोंदणी आणि संरक्षण कायद्यांतर्गत सुरू करण्यात आले होते. हा टॅग भारताच्या अंतर्गत कोणत्याही खास उत्पादनाला मिळणार आहे. हा टॅग एखाद्या खास मॅन्युफॅक्चर्ड प्रॉडक्टला किंवा कोणत्याही खास पिकाला किंवा नैसर्गिक उत्पादनाला दिला जातो.

शेतकऱ्यांना फायदा

या उत्पादनांचा आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत प्रवेश झाल्यामुळे त्यात काम करणाऱ्या शेतकऱ्यांना फायदा होईल. या उत्पादनांशी संबंधित कामात 20 लाख लोक गुंतले असल्याचे सांगितले जाते. याशिवाय 25,500 कोटी रुपयांची ही उत्पादने विकली जातात. त्यात आणखी वाढ होईल. GI टॅग मिळाल्यानंतर आता ही उत्पादने कॅनडामध्ये मिळू शकतात. दुबई, यूएसए, जपान आणि यूके सारख्या देशांतील शहरांमध्येही सहज उपलब्ध होईल.